Author: Ted

Vanmorgen vroeg werd ik wakker met een ijskoud hoofd. Het zou slechts 4 graden worden ‘s nachts in Idre, maar volgens de (toch wel vrij directe) campingeigenaresse is het bij hen op de camping altijd kouder. Tot een uurtje of 9 blijven we dan ook in de, inmiddels lekker warme, slaapzakken liggen.

Omdat Idre een prachtige omgeving is, waar we bijna precies een jaar geleden ook zijn geweest, hadden we wel wat dingetjes op de planning staan, maar omstreeks tienen en na een blik op de weersvooruitzichten besluiten we toch om het hazenpad te kiezen. In Idre gaat het voorlopig regenen en wordt het ‘s nachts nóg kouder. We kijken wat verder naar het zuiden en ons oog valt op omgeving Karlstad; het wordt 20+ graden en de regen wordt pas vanaf vrijdag voorspeld.

Zo gezegd, zo gedaan. We drinken nog twee kopjes koffie en beginnen als razenden in te pakken. IJskoud, vanwege de voet die aan een teenslipper gebonden is, besluit ik toch nog even gebruik te maken van de douche. Het blijkt ten strengste verboden om de schoenen aan te houden als je de doucheruimte in gaat, en de betaalkastjes (5kr voor 3 minuten douchen) hangen in de gemeenschappelijke ruimte. Je moet dus betalen, en de tijd start, voordat je de kans hebt om helemaal klaar te zijn voor de douche. Ik besluit er dus gelijk maar twee muntjes in te gooien. Na het douchen (met Moun’s douchefris, mijne ben ik in Lillehammer vergeten…) haast ik me terug en heeft Moun de tent al bijna plat. Ik wurm me nog voorzichtig gauw in twee sokken en mijn wandelschoenen(!) en voor we het weten zit alles weer in de stationwagen.

Al met al vertrekken we vlak voor twaalven, na het voldoen van een ING betaalverzoek voor ons verblijf, richting Karlstad. Bij Torsby ligt een mooi uitziende camping die goede reviews krijgt.

Voor de reis staat ongeveer drieënhalf uur, waarvan de eerste drie kwartier hetzelfde zijn als de heenweg gisteren, alleen staan er nu knipperende bordjes langs de weg: “Jakt”.

Onderweg duren de stukken tussen de beschikbare toiletten weer veel te lang, maar kunnen we veel later dan we eigenlijk hadden gewild uiteindelijk bij een supermarkt (of tankstation) naar het toilet. We besluiten hier nog gauw een suiker-boter-gezouten-karamel constructie weg te eten en vervolgen onze reis.

Bij Malüng krijgen we trek en stoppen even langs de E-weg en pakken de pita-achtige broodjes die we gisteren bij de (oh-zo-bekende) ICA in Idre hebben gekocht. Met een kaal plakje ICA Gouda-ost zijn ze heerlijk, en na ons verbaasd te hebben over de bijlwerpmuur direct naast de weg, rijden we weer verder.

Continue reading “Weg uit de kou!”

Omdat het alweer onze voorlaatste en laatste hele dag is in het mooie Zweden gaat vanmorgen de wekker al om half negen. We douchen even gauw achter het vet onhandige zwevende deurtje in de badkamer en schuiven ons ontbijt in het hotelrestaurant naar binnen. Net als we klaar zijn met opscheppen zie ik nog een hele plaat met belegde broodjes en een bordje: Trelleborgs Kommun. We zitten nog niet of de grote groep komt binnen. Als de rust is wedergekeerd doen we nog een kopje koffie en beginnen we met onze avonturen voor vandaag, ons eerste doel: Ales Stenar.

Na een ritje van pakweg een uur, waar we weer bij wegwerkzaamheden komen en achter de volgauto moeten blijven, komen we aan op het parkeerterrein van Ales Stenar. Eerst mogen we tien hele kronen aftikken met de creditcard voor twee uur parkeren, en vervolgens bekijken we eerst de informatiebordjes. De stenen bovenop de heuvel staan in de vorm van een schip en zijn ergens tussen de zesde en tiende eeuw op hun plek gezet, en hoewel de precieze reden van het bouwen onbekend is, is bij de beide zonnewenden de zon precies in lijn met de boeg van het abstracte schip. Ook zijn sommige stenen mogelijk van oude graven gehaald, te herkennen aan een kleine inkeping in de steen, iets om op te letten dus. We beginnen de trek naar boven, die ons eerst door een klein straatje voert wat zo uit een sprookjesboek zou kunnen komen. Verderop wordt de weg echter een stuk steiler en raken we meermaals afgeleid door een roofvogel die aan het jagen is in het veld naast het pad. Boven aangekomen mogen we eerst over een veerooster heen, want in het gebied om de stenen lopen de koeien gewoon los. Lopen is misschien niet het juiste woord, want praktisch alle koeien liggen heerlijk in de twintig graden zon te herkauwen. Hoewel het laagseizoen is is het niet rustig bij de stenen en we besluiten even verderop bij de klif te gaan kijken, beneden ligt nog een oude, afgesloten, schuilkelder in de klif en hoewel het ons wel leuk lijkt om even te gaan kijken is het paadje naar beneden to verschrikkelijk steil dat we deze keer maar even overslaan. We besluiten in plaats daarvan een klein stukje verderop in het gras te gaan zitten en even van het weer en het uitzicht te genieten. We amuseren ons over de verschillende aspirerende fotograven die zich in de gekste bochten wringen om het mooiste plaatje te schieten. Na ongeveer een kwartiertje zijn de meeste mensen alweer weg bij de stenen en nu het rustig is begeven ook wij ons er even tussen. Sommige stenen zijn mettertijd gespleten en worden nu nog met metalen platen en schroeven bijeen gehouden. We zien ook nog, op de boeg van het schip, inderdaad een kommetje in de steen. Slingerend tussen de koeienvlaaien door lopen we weer terug, maar slaan toch even af van het pad om door het haventje te lopen. We vinden een mooi plekje aan het water waar we even genieten van het uitzicht en hobbelen ever later weer terug richting de auto. Er blijkt alweer anderhalf uur op te zitten, maar goed dat we toch die hele euro hebben betaald voor twee uur.

Onze volgende stop had Moun alweer uitgezocht en wordt Ystad. Ystad is bekend van verschillende films, series en boeken die zich hier afspelen. We parkeren de auto voor het Turistbyrå en dat wordt gelijk onze eerste stop. Moun verzamelt een paar boekjes en één daarvan heeft wat mooie highlights in Ystad, we tekenen een denkbeeldig rondje door de straten en beginnen te lopen. Een paar straatjes verder is de, voor verkeer afgesloten, hoofdweg door het centrum. We lopen hier beide kanten even langs op zoek naar een boekwinkeltje, want Moun is nog altijd op zoek naar de Engelse versie van “Fika: The Swedish way”- een kookboek voor allemaal lekkere koffiehapjes. We vinden niks en besluiten onze lunch bij de lokale Coop te halen. Op het nabijgelegen pleintje zoeken we een mooi plekje uit onder een boom en eten we onze vreselijk lekkere tussendoortjes op. Tijdens ons lunchje merkt Moun verderop een groepje jongens op: Zij spreken Arabisch! Ik probeer nog wat mee te luisteren, maar ze praten te zacht en mijn woordenschat is toch niet groot genoeg voor de paar dingen die ik wel opvang. We zoeken nog even op Google Maps naar een boekwinkel en die zit aan de andere kant van het plein. Bij binnenkomst staat de Zweedse versie van het boek direct in het zicht en bij een tweede blik blijkt de Engelse, zo begeerde versie, ernaast te staan. Moun grijpt het boek vast en laat het niet meer los terwijl we nog even rustig onze ogen uitkijken in het winkeltje. In Nederland valt het ons misschien niet zo op, maar wat een hoop werk zit er toch in als je kijkt naar de enorme hoeveelheid Zweedstalige boeken op de planken om al die boeken maar te moeten vertalen.

Met het boek op zak lopen we nog wat door de straatjes, eerst komen we langs de lokale vrijwillige brandweer die in een heel ouderwets, lijkt wel Bavariaans, gebouwtje zitten in een achterstraatje en vervolgens lopen we nog even door de naastgelegen tuin van het klooster, “Grey Brothers Monastery”, maar helaas kunnen we hier niet naar binnen. De tuin is opgedeeld in verschillende delen, met in elk deel een bepaald soort plant. Via de kruidentuin en de kooltuin, waar we ons nog vergapen aan de enorme planten die er staan begeven we ons weer naar onze route. Onderweg komen we langs de Sankta Maria Kyrka en, zoals te verwachten was, staat de deur open. Hoewel er niet veel informatie (in het Engels) is te vinden kijken we, zoals altijd, onze ogen uit. Wat een hoop werk zit er aan de binnenkant van zo’n kerk. Als de rust verstoord wordt door een ouder stel, blijkbaar gesponsord door de F1 aan de schreeuwerige kleding van de man te zien, besluiten we weer te vertrekken en begeven ons naar de haven. Daar zitten we naast de busremise nog even naar de grote ferries te kijken en de andere industrie voordat we ons weer naar de auto verplaatsen.

Continue reading “Ystad, Ales Stenar & Smygehuk”

Vanmorgen rond tienen ging de biologische wekker weer, maar Moun was al uit bed. Ze zat lekker op de bank haar digitale boekje te lezen. We doen, zoals gebruikelijk, eerst op ons gemakkie twee bakken oploskoffie alvorens onze afbakbroodjes in de oven te gooien en te douchen. Inmiddels wordt het op de golfklubb al aardig druk. Vandaag staat er vanwege de niet al te beste weersvoorspelling een bezoekje aan het Gamla Linköping Friluftmuseum op de planning, het openluchtmuseum wat een beeld moet geven van oud Linköping.

Na ons ontbijt is het alweer tegen enen, en tussen de golfende Zweden door begeven we ons naar het 500tje en rijden we richting de stad. Hoewel het verkeer hier heel erg lijkt op het verkeer in Nederland geven Zweden elkaar veel meer de ruimte, zo blijkt ook uit de tweebaans rotondes die overal liggen en hoe netjes iedereen richting aangeeft en op elkaar wacht.

Bij het museum aangekomen rijden we pal tegen een “Dukatenparkering” aan, dat gaat er bij ons krenterige Nederlanders natuurlijk niet in, dus zetten we de auto weg in de Zweedse versie van een blauwe zone. Twee uur hebben we de tijd: dat moet goedkomen. Als we uitstappen lopen we direct tegen de Cloetta-winkel aan en we besluiten die maar even te bewaren tot aan het einde van ons bezoek. Iets verderop staat een bord met een plattegrond en, hoewel het terrein maar drie straten breed is, staan er wel vijftig interessante punten op de kaart.

Ons eerste doel is het Turistbyrå, maar deze is – alweer – gesloten. Er hangt gelukkig een briefje aan dat we bij de Handelsboden op het pleintje terecht kunnen voor informatie. Uiteraard lopen we door, want Moun is verzot op de kaartjes en overige toeristeninformatie. Vanwege de grootte van het winkeltje is het bezoek beperkt tot 4 personen, en hoewel we wel naar binnen kunnen moeten we even wachten voor we het hele winkeltje rond kunnen. We zien nog een leuke ouderwetse poster van Cloetta, maar we zien geen manier om die zonder vouwen of kreukels mee te nemen dus we laten deze helaas achter. Voorzien van een kaartje lopen we door.

Tegenover het winkeltje is er een Barnbokhandeln, waar we even binnen gaan. Ze hebben hier voornamelijk souvenirs en, je raadt het nooit, kinderboeken. We vinden hier een leuke set nieuwe onderzetters (niet heel moeilijk om leukere onderzetters dan kurken rondjes te vinden) met een Dalahäst erop en ook nemen we een nieuwe canvas tas voor bij onze boodschappentassencollectie. We besluiten een soort hofje in te lopen die we net hadden gezien, maar buiten de uiterst merkwaardige afvoer (zie de foto’s) is er niet veel te zien. Er staat een bordje waarop wordt uitgelegd dat de vroegere functie van het hofje was om als parkeerplaats voor de paarden en wagens te dienen. Er zat hier toen ook een smid om te voorzien in het onderhoud en de laad- en losplaats van de general store kwam er direct op uit. Ook frappant is dat, hoewel er nu geen auto’s meer parkeren, er een winkel zit voor accessoires van Tesla’s, iets wat volgens ons helemaal niet in het plaatje past.

Via het hofje komen we uit in de achterste straat waar we langs de oude zeepmakerij lopen en doordat Moun is afgeleid door de keramiekwerkplaats verderop zien we een bordje staan van de Tryckeri (drukkerij). De deur blijkt open en er zit een heus museum in. We lopen tussen de verschillende drukpersen door en raken aan de praat met Erik. Erik werkt in de drukkerij, waar ze verschillende taken nog dagelijks uitvoeren. Erik laat ons onder andere zien hoe ze vroeger de mallen maakten om de krant te drukken, dat blijkt nog een heel proces. Hoewel ze beginnen met de welbekende letters op hun plek te leggen, maken ze vervolgens een afdruk in een soort dik papier met een pers om daarna het papier te buigen en in lood te gieten. Met dit gigantische loden apparaat kunnen ze vervolgens de krant drukken. Ook laat hij ons zien hoe dit in de loop van de tijd is verbeterd, via een enorme machine worden hele regels ineens in lood gegoten en recyclet de machine de letters zelf. Het is een kwestie van gesmolten lood in de ene bak gieten en “typen”. We kijken onze ogen uit en rommelen nog even door de letterbak (10 SEK voor een letter) en vertrekken uiteindelijk met wat kaarten, een boekenlegger en een houten “t”.

Buiten komen we erachter dat we nog maar één uur hebben op onze gratis parkeerplaats en plannen we ons rondje door de rest van het openluchtmuseum. Tussen de oude huisjes komen we op verschillende binnenplaatsjes waar bordjes hangen “Privat”. Hier wonen verschillende mensen gewoon nog in het openluchtmuseum. Verschillende van de huisjes zijn gedoneerd door de families van de bewoners en een aantal van de gebouwen zijn daarvoor vervoerd naar hun huidige plek. Saillant detail is dat de apotheek in 1988 is verplaatst en tijdens het vervoer is omgevallen. Er was gelukkig niets van te zien. Uiteraard sluiten we af bij de Cloetta winkel en slaan daar nog wat van de zoute zeemanspijpen in, die zijn toch erg lekker!

Continue reading “Gamla Linköping”