Gränna en Husqvarna

Vanmorgen werd ik wakker, dit was even voor de wekker van acht uur, dus bleef nog ff lekker liggen. Ted lijkt ook even wakker, maar al snel doet hij zijn ogen weer dicht en wacht zijn interne klok op het afgaan van de wekker. Zonder morren staan we beide iets na achten op en beginnen we aan onze ondertussen gestroomlijnde routine, we drinken een bak koffie, pakken onze koffer weer in, halen de bedden af en laten onze dekens luchten, doen onze vieze was in een plastic zak, we douchen één voor één en hangen onze handdoeken ook buiten op, doen de afwas, pakken de auto in, nemen alles af, halen de stofzuiger erover en ook nog de dweil voor de goede orde, nemen nog een bak koffie en leveren de sleutel in, vertellen een aardige heer onafhankelijk van elkaar dat we niet weten vanaf welke tee hij vandaag moet beginnen, ook niet als ie vraag of het dit keer tien is of één, omdat het elke week wisselt. In recordtijd zijn we klaar en iets na half tien zitten we alweer in de auto.

Mijn snak naar informatie zorgt ervoor dat we ongeveer na 25 minuten in de auto het bruine bord met een ‘i’ volgen en zo niet langs de snelweg stoppen, maar op een provinciale weg terecht komen. Het bruine bord lijkt mij misleid te hebben. We besluiten de route maar te volgen, want het is maar vijf minuten omrijden en we hebben alles behalve haast, en het is maar goed ook. Op een volgend bruin bord staat Rökstenen en hetzelfde bloemetje wat we eerder al zagen staat er naast. Aangekomen bij Rökstenen blijkt het hier te gaan om een enorme Runesteen gemaakt door een vader voor zijn zoon. De runesteen is de meeste bijzondere van de in Zweden 2000 bekende runestenen. Er staan op de grote blok graniet meer dan 800 runen en het is de langste continue rune inscriptie op de wereld. Ook is de tekst nog niet geheel ontcijferd, wij doen nog even ons best, maar ook ons lukt het niet om het mysterie op te lossen. Na een korte sanitaire stop kijken we nog een keer op het bord en komen we erachter dat we op de toeristische route naar Gränna rijden met verschillende interessante dingen op de route. Dit is veel leuker dan op een saaie snelweg rijden. Op de kaart zijn meerdere punten aangegeven en we maken een selectie uit de vele keuzes.

We rijden de route verder en kijken vol goede moed naar de borden langs de weg om nog meer interessante punten te vinden, helaas komen we er pas weer één tegen na een redelijk lange tijd rijden en tot onze teleurstelling zijn, ondanks wat er op de kaart stond, de interessante punten niet goed vindbaar en hebben we er heel wat gemist, jammer. Maar, we hebben het uitkijkpunt Kråkeryd waar we graag even wilde kijken gelukkig wel gevonden en na een korte wandeling staan we op een soort klif over het meer Vättern te kijken en we kunnen ook nog de overkant goed zien. We kijken zo vanuit de ene provincie naar de andere. Na nog een stukje over het pad komen we bij een schuilhutje, hier houdt het pad ook op en besluiten terug te gaan naar de auto. Bij de auto aangekomen pakken we een lekkere Mazarin, een soort gevulde roze koek, en genieten we van onze eerste hap vandaag, het gaat er goed in.

Langs het meer rijden we verder richting het zuiden en we stoppen nog twee keer om te genieten van het uitzicht, het water met de zon erop is schitterend, letterlijk en figuurlijk. Na nog een paar kilometer rijden we in een dorpje en zien we Gränna al bijna liggen. Het is best druk en de terrasjes hier en daar zitten vol. Bij elke deuropening komt er een heerlijke zoete lucht naar buiten. Het straatje zit vol met winkeltjes waar ze polkagrisar maken, de welbekende rood-witte snoepstokken. Bij een van de winkeltjes trekken we onze portemonnee en kopen we er een aantal. Met een tasje vol lopen we weer richting de auto.

Het is nog maar net één uur en dus is het nog veel te vroeg om naar onze eindbestemming van vandaag te rijden, gezien we hebben aangegeven er pas om half vijf te zijn. We gaan wel al de weg op en Ted ziet dat we richting Huskvarna rijden. Hij pakt zijn telefoon erbij en vol enthousiasme begint hij te vertellen over het verleden van het bedrijf Husqvarna. Het museum is vandaag geopend en we rijden nog geen kwartier later de parkeerplaats op. We kijken onze ogen al uit op het terrein, maar omdat het museum nog maar anderhalf uur is geopend, laten we dat even voor wat het is en gaan snel naar de ingang van het museum. Binnen worden we vriendelijk onthaald door de dame en heer achter de balie en vertellen ze ons hoe we het beste door het museum kunnen rondlopen.

Al meer dan 700 jaar wordt de Huskvarnarivier gebruikt voor watermolens en andere machines en sinds de jaren 90 van de 19e eeuw gebruiken ze de energie van het water voor het opwekken van elektriciteit. Het huidige stroomstation komt uit 1969 en is nu van Jönköping Energi en eigendom van de gemeente.

In 1757 wordt de bestaande fabriek privaat en gaat het Husqvarna Gevärsfaktori heten. Meer dan honderd jaar later in 1867 krijgen ze een nieuwe wapenorder en wordt er een nieuwe werkplaats ingericht, dit is de plek van het huidige museum. In 1872 begint de fabriek met het produceren van naaimachines vanwege de terugloop in orders voor wapens. Nog geen twee jaar later moesten ze alweer een nieuwe weg in slaan, want het ging nog steeds niet goed met de cijfers. Tussen 1877 en 1945 waren vaders en zonen Tham de leidende mannen binnen het bedrijf en zij kozen voor een hele andere strategie. Naast jachtwapens wilden zij zich ook meer richten op de consumentenmarkt. Fornuizen, fietsen, motoren en andere huishoudelijk producten rolden hier van de band en tijdens beide wereldoorlogen bedienden ze ook nog het leger van wapens. Na de Tweede wereldoorlog liep de vraag naar wapens vanuit de overheid terug en ging Husqvarna zich weer meer richten op de consumentenmarkt. Tijdens de jaren 50 van de 20e eeuw ging het ook weer beter met de economie en wilde de huisvrouwen steeds meer gemak. Dit in de vorm van steeds betere fornuizen, gas in plaats van met kolen, wafelijzers, lichtere pannen en koelkasten op elektriciteit en wasmachines. De ene nog beter dan de andere en de modellen volgenden elkaar in rap tempo op. Husqvarna was zelfs de eerste met de magnetron. Er was zelfs een periode dat je gebruik kon maken van een soort lay-away, alleen betaalde je hier in termijnen en spaarde je ook nog, want als je betaalde voor model 1 van een apparaat en aan het einde van je betaaltermijnen was er een model 10 van het apparaat, kreeg je gewoon het duurdere luxere model van het apparaat. We kijken onze ogen uit in het museum, je kan het zo gek niet bedenken en ze hebben het ooit wel eens gemaakt. De claim dat zij de IKEA van de 1950s waren geloof je direct.

Kwart over drie lopen we het terrein weer af en we zijn allebei verbaasd over wat we zojuist allemaal gezien en gelezen hebben. Wat een tijdreis én een goede besteding van onze tijd. We rijden naar Hok en om precies te zijn onze nieuwe stuga op resort Yxenhaga. Nadat we het 500tje leeg hebben gehaald en hebben alles midden in de woonkamer neer hebben gezet, zet Ted de kraan in de keuken open, want het lijkt erop dat hier al lange tijd niemand meer is geweest. Op onze nieuwe veranda kijken we naar het uitzicht en nemen we alles even goed in ons op. We zitten eindelijk weer eens rustig na zo een lange dag. Tien minuten later gaan we beide weer naar binnen, Ted voor een sanitaire stop en ik om eens goed in het huisje rond te snuffelen. Tot mijn grote schrik zie ik dat de wasbak volgelopen is en we een ware waterval hebben in de open keuken naar de woonkamer toe. We zijn zo voelt het al giechelend bijna een half uur aan het dweilen om al het water van de vloer te krijgen, maar gelukkig kunnen we onze vieze handdoeken ook gebruiken, want die kunnen hier direct de wasmachine in.

Met de kraan uit en de wasmachine aan, gaan we de deur nog even uit om naar de plaatselijke supermarkt te rijden, deze zit gelukkig maar op een kwartier rijden, maar niet voor ik zeker weet dat de wasmachine goed is aangesloten en het water goed wegstroomt door de afvoer. Na terugkomst staan er geen ruimtes meer blank in ons nieuwe verblijf en kunnen we eindelijk met de voetjes omhoog genieten van een lange avond.